Thực hiện Chương trình đồng hành cùng thanh niên trong khởi nghiệp, lập nghiệp, thời gian qua, Huyện đoàn – Hội LHTN Việt Nam huyện Càng Long đã chỉ đạo các cơ sở Đoàn, Hội tập trung rà soát các ý tưởng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại địa phương để kịp thời hỗ trợ đoàn viên, thanh niên phát triển thành mô hình khởi nghiệp thực tế tại địa phương.
Năm 2024, Huyện đoàn – Hội LHTN Việt Nam huyện đã tập trung triển khai hỗ trợ 02 mô hình khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của đoàn viên, thanh niên tại xã Đại Phước đó là mô hình “Nuôi Sâu Can xi” của chị Phạm Thị Ngọc Huyền, đoàn viên chi đoàn ấp Rạch Dừa và mô hình “Nuôi Đà điểu” của anh Nguyễn Minh Dương, Bí thư đoàn ấp Nhị Hòa.
Mô hình nuôi Sâu Can xi của chị Phạm Thị Ngọc Huyền
Mô hình (1) “Nuôi Sâu Can xi” của chị Phạm Thị Ngọc Huyền là một trong những mô hình mới sáng tạo tại địa phương đã góp phần phát triển kinh tế hộ gia đình. Là người đam mê nghiên cứu tìm tòi phát triển mô hình chăn nuôi theo hướng nông nghiệp sạch, hữu cơ. Từ ý tưởng ban đầu, chị đã tìm tòi học hỏi thêm thông tin trên internet, thấy được tiềm năng phát triển kinh tế từ con Sâu Can xi. Trong quá trình công tác Đoàn, chị được Huyện đoàn –Ủy ban Hội huyện tạo điều kiện tham dự các buổi tư vấn kiến thức khởi nghiệp, lập nghiệp, các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật về chăn nuôi do Huyện đoàn phối hợp tổ chức. Với tinh thần thanh niên “Dám nghĩ, dám làm”,chị Huyền đã mạnh dạn khởi nghiệp với mô hình “Nuôi sâu Can xi”. Chị đã quyết định đầu tư cơ sở vật chất, mua ấu trùng con giống về nuôi và nhân giống thành công. Đây là mô hình khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, “mới lạ” tại huyện Càng Long. Theo chị Huyền, Sâu Can xi là loài côn trùng khá mới mẻ đối với các hộ chăn nuôi trên địa bàn huyện. Thức ăn của loài này chủ yếu là các chất thải sinh hoạt các loại rau, củ quả tại địa phương chi phí thấp, tương đối dễ tìm. Con Sâu Can xi mà chị đang nuôi là loại thức ăn giàu chất dinh dưỡng cho chim cảnh, gà, vịt và một số loại cá. Với thời gian nuôi khoảng 03 tháng là có lợi nhuận. Bình quân chị cung cấp cho thị trường mỗi tháng khoản 100 – 120kg với giá bán ra từ 100.000 – 150.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí đầu vào, chị có lợi nhuận khoảng 30%. Chị mong muốn, người dân sẽ có thêm sự lựa chọn cho việc phát triển kinh tế gắn với nền nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ nên bản thân chị sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ kỹ thuật nuôi cho những người có nhu cầu nuôi Sâu Can xi. Mô hình của chị hiện đang phát triển tốt và mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình. Với sự phát triển của mô hình, hiện nay chị có dự định mở rộng thêm diện tích khu vực nuôi. Nắm được nhu cầu của đoàn viên, thanh niên, Huyện đoàn – Hội LHTN Việt Nam huyện đã hỗ trợ chị tiếp cận nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội với tổng số tiền 20 triệu đồng. Thông qua việc hỗ trợ tiếp cận được nguồn vốn vay đã góp đồng hành cùng với đoàn viên, thanh niên trong khởi nghiệp, lập nghiệp đã khẳng định vai trò tích cực của tổ chức Đoàn – Hội trong hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp; thể hiện tinh thần xung kích của tuổi trẻ trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Khác với những nơi khác, Nhờ vào kiến thức và sự tìm hiểu của bản thân, Chị Huyền có sự đổi mới, sáng tạo trong quá trình nuôi sâu canxi, từ đó góp phần tăng năng suất cho đàn sâu. Theo chị: “cần đảm bảo độ ẩm thức ăn từ 80 – 85%, cần theo dõi trạng thái của thức ăn trong bể. Nếu thấy thức ăn chuyển màu đen tức là ấu trùng đã ăn hết, cần phải bổ sung thêm thức ăn mới và giữ độ ẩm để ấu trùng phát triển tốt nhất. Thức ăn đưa vào nuôi ấu trùng cần xay thật nhỏ, tốt nhất là dạng nhuyễn. Ấu trùng tiếp tục nuôi thêm 14 ngày sẽ phát triển thành sâu canxi màu trắng đục hoặc màu vàng đục, có thể làm thức ăn cho gia súc, gia cầm và thủy sản. Sau 14 ngày tiếp theo, sẽ phát triển thành nhộng đen và sau 07 ngày kế tiếp nhộng đen sẽ hóa kén và nằm im (giai đoạn này ngừng cung cấp nước) để ấu trùng lột xác thành nhộng và chờ lột xác thành ruồi lính đen trưởng thành. Chú ý những con sâu màu đen hay xuất hiện các góc của bể hoặc máng nuôi. Để tách những con đen và con trắng ra thì đổ vào sinh khối thức ăn ướt hoặc phun sương tạo đường dẫn. Khi đó, những con sâu đen sẽ bò đi theo đường dẫn vào những dụng cụ đã chuẩn bị”.
Hình ảnh chị Huyền được tiếp cận nguồn vốn vay NHCS xã hội
Mô hình nuôi Sâu Can xi của chị Phạm Thị Ngọc Huyền
Mô hình (2) “Nuôi Đà điểu” của anh Nguyễn Minh Dương, Bí thư chi đoàn ấp Nhị Hoà, xã Đại Phước là một những mô hình mới, mang tính sáng tạo tại địa phương. Theo anh Dương kinh tế gia đình anh từ trước nay chủ yếu bằng việc chăn nuôi bò, làm vườn những năm gần đây mô hình chăn nuôi bò không còn man lại hiệu quả kinh tế cho gia đình, do giá bò thương phẩm tuột giảm mạnh, người chăn nuôi không có lợi nhuận. Qua thời gian nghiêng cứu về đặc tính và thị trường anh Dương nhận thấy đặc tính của con Đà điểu có điểm chung thức ăn của chúng cũng là các loại cỏ trồng, các loại rau có trong vườn nhà và ít thức ăn công nghiệp đễ vỗ béo, không khác gì so với thức ăn của con bò anh đang nuôi, từ đó anh đã mạnh dạng đầu tư mua 03 con Đà điểu (con giống được mua tại tỉnh Long An) để nuôi thử nghiệm. Con giống ban đầu lúc anh mua 3,5 triệu đồng/con, trọng lượng 16-20kg/con. Tìm hiểu đặc tính của Đà điểu trên các trang mạng và chỉ dẫn từ nhà cung cấp con giống, anh được biết Đà điểu là loài gia cầm, rất dễ lây nhiễm nguồn bệnh như bệnh H5N1 và một số bệnh trên gia cầm như gà, vịt…Từ 03 con giống ban đầu được anh chăm sóc và tiêm phòng bệnh kỷ lưởng cộng với kiến thức được tìm hiểu trên Internet. Sau 12 tháng chăm sóc hiện tại trọng lượng của Đà điểu đạt từ 140-150 kg/con. Anh Dương chia sẻ với giá Đà điểu hơi ngoài thị trường giao động từ 100.000-120.000 đồng/kg (giá công ty bao tiêu đầu ra cho anh) sau trừ chi phí anh thu về lợi nhận 30.000.000 đồng. Bước đầu thấy được kết quả anh dự định mở rộng thêm diện tích và quy mô chăn nuôi lên đến 50 con. Nắm được nhu cầu của anh, Huyện đoàn – Hội LHTN Việt Nam huyện đã hỗ trợ anh được tiếp cận nguồn vốn vay số tiền 50.000.000 đồng, để tiếp tục xây dựng chuồng trại, mở rộng diện tích nuôi, anh dự kiến mô hình sẽ được triển khai trong năm 2025.
Nhờ vào kiến thức ở các lớp tập huấn và sự tìm hiểu của bản thân, anh Dương có sự đổi mới, sáng tạo trong quá trình nuôi đà điểu, từ đó góp phần quyết định đến kết quả nuôi tốt hay xấu Đà điểu. Theo anh Dương cần phải có 04 yếu tố quan trọng: gồm chuồng nuôi; nhiệt độ, ánh sáng; chăm sóc và cách cho ăn. Anh Dương chia sẽ như sau:
Chuồng nuôi: nên chọn hướng có ánh nắng mặt trời, thoát nước tốt, mặt bằng cao ráo. Khu vực xung quanh yên tĩnh, tránh tiếng ồn. Chuồng nuôi thông thoáng nhưng phải giữ được ấm và có sân chơi có diện tích rộng, chiều dài để đà điểu chạy múa không bị cản trở. Sân chơi tốt nhất là thảm cỏ hoặc đất nện được nhặt sạch không có các dị vật 1 -2 tuần đầu chuồng nuôi úm được lót bằng rơm hoặc trải thảm mềm để đà điểu đi lại vững chắc và giữ ấm phần bụng. Vì chức năng chạy của đà điểu rất quan trọng, nếu nhốt ở nền cứng, trơn sẽ làm chân biến dạng, trật khớp dẫn đến hao hụt cao.
Nhiệt độ, ánh sáng: 24 giờ sau nở, đà điểu được đưa vào quây úm, lúc này bộ lông chưa đầy đủ, điều hoà thân nhiệt kém nên phải giữ nhiệt cho đà điểu con. Lúc này trong bụng đà điểu con còn tích khối noãn hoàng lớn, dễ bị lạnh khi nhiệt độ thấp hoặc chất độn chuồng không đủ dày, dẫn đến xơ cứng không tiêu hóa được, chúng dễ bị viêm nhiễm – đây là nguyên nhân chính gây chết trong những tuần đầu. Từ 1t háng tuổi luyện cho đà điểu thích ứng dần với điều kiện ngoại cảnh. Khi úm, phải luôn quan sát phản ứng của đà điểu với nhiệt độ. Nếu nhiều con cùng tránh xa khu vực lò sưởi (đèn) hay há miệng thở, cần giảm nhiệt độ xuống, ngược lại có nhiều con tập trung gần nơi phát nhiệt (những con ngoài rìa run run) đó là nhiệt độ thấp, cần phải tăng nhiệt lên. Để dễ quan sát và chăm sóc Đà điểu con cần được chọn lọc đồng đều từ sơ sinh đến 1 tháng tuổi nên bố trí 20-25con/quây úm ánh sáng, cùng với sự vận động phải phù hợp để kích thích, Đà điểu con ăn nhiều, tiêu hóa tốt, giảm bệnh tật, tăng trưởng nhanh. Nếu khí hậu tốt, ánh sáng đầy đủ thì 20 ngày tuổi có thể cho Đà điểu con ra sân chơi để vận động và tắm nắng. Thời gian thả tăng theo từng ngày. 1 tháng tuổi trở ra thả tự do cho chúng vận động, nhưng phải đưa vào chuồng ngay khi thời tiết xấu, trời mưa. Ban đêm duy trì ánh sáng với cường độ 3W/m2 để chúng dễ dàng ăn uống.
Chăm sóc: Đà điểu 1-2 ngày tuổi thường ngủ dưới bóng đèn sưởi. Từ ngày thứ 3 trở đi mới bắt đầu mổ thức ăn, nếu không để sẵn thức ăn, rau xanh thái nhỏ thì chúng sẽ ăn bất cứ vật gì nhặt được và dẫn đến tắc ruột chết. Từ 1-30 ngày tuổi cho ăn 6 lần/ngày. Từ 31 -60 ngày tuổi cho ăn 4 lần/ngày. Từ 61-90 ngày tuổi cho ăn 2-3 lần/ngày.
Cách cho ăn: có thể dùng riêng máng đựng thức ăn tinh và rau quả xanh. Trong những tuần đầu có thể trộn rau non thái nhỏ với thức ăn tinh để Đà điều ăn.
Mô hình “Nuôi Đà điểu”của anh Nguyễn Minh Dương
Hình ảnh giải ngân vốn cho đoàn viên, thanh niên
Mô hình “Sâu Can xi”, mô hình “Nuôi Đà điểu” là 02 mô hình khởi nghiệp mới và mang tính sáng tạo của đoàn viên thanh niên, giúp tận dụng triệt để diện tích sản xuất, không cần vốn nhiều giúp tăng thêm thu nhập cho đoàn viên thanh niên. Trong thời gian tới, Huyện đoàn – Hội LHTN Việt Nam huyện sẽ tăng cường tổ chức các hoạt động hỗ trợ nhằm thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của đoàn viên, thanh niên trên địa bàn huyện. Tạo điều kiện cho đoàn viên, thanh niên có có thêm động lực tìm kiếm ý tưởng, tạo cảm hứng cho những ý tưởng sáng tạo góp phần giải quyết việc làm, hỗ trợ đoàn viên, thanh niên phát triển kinh tế.
Huyện đoàn Càng Long